LOGO
EN

Zastosowanie eksperymentów behawioralnych w terapii lęku społecznego

Agnieszka Pawełczyk1, Artur Kołakowski2, Jolanta Rabe-Jabłońska1

Affiliacja i adres do korespondencji
PSYCHIATR. PSYCHOL. KLIN. 2010, 10 (1), p. 52-58
Streszczenie

Fobia społeczna wiąże się ze stale utrzymującym się lękiem przed jedną lub kilkoma sytuacjami, w których osoba narażona jest na kontakt z nieznanymi sobie ludźmi lub na możliwość oceny ze strony innych osób. W zaburzeniu tym lęk oceniany jest jako nadmierny i nieracjonalny, a konieczność zaangażowania się w sytuacje społeczne wiąże się z silnym cierpieniem i lękiem pacjentów, dlatego też często stosują oni strategię unikania zachowań społecznych. Występuje u około 12% populacji. W leczeniu zaburzenia lęku społecznego głównym celem jest zmniejszenie lęku i fobicznego unikania do poziomu, na którym nie powoduje już istotnego stresu i zakłóceń funkcjonowania. Skuteczne leczenie tego zaburzenia obejmuje dwie kategorie: leczenie farmakologiczne lub/i terapię behawioralno-poznawczą (TBP). Najbardziej skuteczne interwencje TBP należą do czterech form oddziaływania i zawierają: ekspozycję, restrukturyzację poznawczą, trening umiejętności społecznych oraz relaksację. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie zmian w myśleniu i zachowaniu uzyskanych po zastosowaniu eksperymentów behawioralnych (eB) u nastoletnich i dorosłych pacjentów z rozpoznaniem fobii społecznej. Przedstawione zostały różne rodzaje eksperymentów wprowadzonych w czasie leczenia. Zaprezentowano eksperymenty przeprowadzone z udziałem osób obawiających się: oddania moczu w miejscu publicznym, rozmawiania z nieznajomymi, rozmawiania z dorosłymi oraz spotykania się z nowymi nastoletnimi kolegami. Przeprowadzone eB okazały się skuteczną metodą leczenia zgłaszanych objawów. Doprowadziły do poznawczej zmiany poprzez stworzenie nowych i bardziej przystosowawczych przekonań i zasad.

Słowa kluczowe
fobia społeczna, lęk społeczny, eksperyment behawioralny, terapia poznawczo-behawioralna, leczenie psychologiczne