Z radością i satysfakcją informujemy, że „Psychiatria i Psychologia Kliniczna” (Journal of Psychiatry and Clinical Psychology) awansowała do elitarnego grona periodyków legitymizujących się wskaźnikiem oddziaływania IF. Nasz wskaźnik za rok 2022 to 0,4.

Redakcja „Psychiatrii i Psychologii Klinicznej” z dumą informuje, że od 2023 roku czasopismo jest organem naukowym Polskiego Towarzystwa Psychologii Klinicznej (PTPK), wydawanym pod patronatem i ze wsparciem merytorycznym Towarzystwa. Niniejszym przedstawiamy krótką informację o działalności i celach PTPK oraz intencjach Twórców organizacji.

Uprzejmie informujemy, że począwszy od numeru 2/2023 „Psychiatria i Psychologia Kliniczna” będzie się ukazywać jedynie w wersji elektronicznej – w trybie open access.

W dniu 1 marca 2023 r. Redakcja uruchomiła system do elektronicznej obsługi manuskryptów. Obecnie prace wraz z załącznikami należy przesyłać wyłącznie za pośrednictwem panelu.

Od dnia 1 stycznia 2023 r. wydawca „Psychiatrii i Psychologii Klinicznej” wprowadza odpłatność za tłumaczenie na język angielski (w wysokości 65 zł brutto za stronę obliczeniową, tj. 1800 znaków ze spacjami), a w przypadku nadesłania pracy w języku angielskim – za jej opracowanie językowe (35 zł brutto za każdą rozpoczętą stronę tekstu).

Zachorowanie i hospitalizacja z powodu COVID-19 stanowi potencjalnie traumatyczne doświadczenie, zwłaszcza gdy przebieg choroby jest ciężki. Prężność (resilience) uznana jest za istotny czynnik w procesie skutecznego radzenia sobie z wydarzeniami o charakterze traumatycznym i może chronić przed rozwojem objawów zespołu stresu pourazowego. Celem badania było ustalenie roli prężności w prewencji zespołu stresu pourazowego u pacjentów wymagających hospitalizacji ze względu na przebieg COVID-19.

Niewiele wiadomo na temat związku między statusem socjoekonomicznym, używaniem alkoholu i tytoniu w rodzinie a poszczególnymi funkcjami poznawczymi, takimi jak uwaga, pamięć robocza czy funkcje wykonawcze w przebiegu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (attention-deficit/hyperactivity disorder, ADHD). Celem badania było ustalenie, czy trudności socjoekonomiczne i niezdrowe zachowania w rodzinie są predyktorami funkcji poznawczych u dzieci z ADHD.

Motywów koncentracji na własnych procesach psychicznych jest wiele. W niniejszym badaniu autorzy starają się odpowiedzieć na pytanie, czy młodzi dorośli z perfekcjonistycznym rysem osobowości są bliżsi ruminacyjnemu czy refleksyjnemu typowi samoświadomości prywatnej. W badaniu wzięło udział 183 zdrowych osób w wieku 18–30 lat (M = 20,87, SD = 3,24), z czego 57% stanowiły kobiety. Zastosowano The Big Three Perfectionism Scale Martina M. Smitha oraz Kwestionariusz Ruminacji-Refleksji Paula D. Trapnella i Jennifer D. Campbell w polskiej adaptacji Aleksandry Słowińskiej i wsp. (2014).

Badanie miało na celu ocenę funkcji poznawczych u młodzieży ze zdiagnozowanym zaburzeniem depresyjnym w zakresie uwagi, szybkości przetwarzania informacji, uczenia się werbalnego i funkcji wykonawczych. Ponadto skupiono się na potencjalnych różnicach między płciami pod względem wzorca i nasilenia deficytów. W badaniu wzięło udział 63 nastolatków z zaburzeniami depresyjnymi (56% dziewcząt) i 43 zdrowych osób w grupie kontrolnej (48% dziewcząt) w wieku 16,92 ± 1,3 i 17,24 ± 1,16 roku. Do pomiaru nastroju wykorzystano polską wersję Zestawu Kwestionariuszy do Diagnozy Depresji u Dzieci i Młodzieży-2 i Inwentarza Depresji Becka-II. Do oceny uwagi wykorzystano test d2. Szybkość przetwarzania i podzielność uwagi mierzono za pomocą Kolorowego Testu Połączeń. Uczenie się werbalne zostało przetestowane za pomocą Kalifornijskiego Testu Uczenia się Werbalnego. Do oceny funkcji wykonawczych wykorzystano Test Fluencji Figuralnej Ruffa, Tower of London oraz Test Przewidywania Przestrzennego Brixton.

Dane dotyczące zaburzeń osobowości są niejednoznaczne, szacuje się, że zaburzenia te mogą dotyczyć 6–30% światowej populacji. W Polsce brakuje aktualnych i precyzyjnych danych dotyczących ich występowania. Wynika to między innymi z trudności diagnostycznych. Aktualnie wprowadzane klasyfikacje chorób psychicznych uwzględniają dymensjonalny charakter zaburzeń osobowości. Diagnoza dymensjonalna skupia się między innymi na poziomie i rodzaju nieprawidłowości w funkcjonowaniu osobowości, a nie na typie zaburzenia, co stanowi znaczącą zmianę w podejściu diagnostycznym. Aktualny projekt jest oparty na podejściu dymensjonalnym i ma trzy podstawowe cele: 1) określenie możliwości wyróżnienia grup, które prezentują różne poziomy funkcjonowania osobowości; 2) przeanalizowanie różnic pomiędzy wyłonionymi grupami dotyczących zmiennych socjodemograficznych, doświadczeń związanych z leczeniem zaburzeń zdrowia psychicznego, traumatycznych przeżyć w dzieciństwie i adolescencji, a także samookaleczeń i zachowań samobójczych w ciągu życia; 3) przedstawienie perspektywy praktyków dotyczącej leczenia osób z trudnościami osobowościowymi i zaburzeniami osobowości w zależności od ich nasilenia.

Fantazjowanie to naturalne doświadczenie psychiczne, podczas którego ludzie tworzą w umyśle historie i obrazy, wyobrażając je sobie tak, jakby były prawdziwe, chociaż wiedzą, że są jedynie wyobraźnią. Z drugiej strony dezadaptacyjne marzycielstwo (maladaptive daydreaming) to nadmierne i kompulsywne angażowanie się w fantazje, które zastępuje interakcje międzyludzkie i upośledza funkcjonowanie szkolne, interpersonalne lub zawodowe. Do jego pomiaru służy 16-punktowa Skala Dezadaptacyjnego Marzycielstwa (Maladaptive Daydreaming Scale, MDS-16), którą przetłumaczono na 39 języków, ale tylko osiem poddano walidacji. W niniejszym badaniu sprawdzono właściwości psychometryczne brazylijskiej wersji tej skali (BMDS-16).

Ocena poziomu stresu i lęku w czasie hospitalizacji z powodu COVID-19, a także związku między nimi a cechami osobowości, strategiami radzenia sobie wśród kobiet i mężczyzn oraz ocena predyktorów stresu. Badanie przeprowadzono w referencyjnym szpitalu jednoimiennym w Warszawie. Zastosowano Skalę Postrzeganego Stresu-10 (Perceived Stress Scale-10, PSS-10), Kwestionariusz BRIEF-COPE, Inwentarz Stanu i Cechy Lęku (State and Trait Anxiety Inventory, STAI) oraz Inwentarz Osobowości (Ten Item Personality Inventory, TIPI-PL).

Grupą szczególnie narażoną na zakłócenia zdrowia psychicznego w związku z wybuchem wojny w Ukrainie są starsi Polacy. Celem badań własnych uczyniono: określenie nasilenia i zmienności zespołu stresu pourazowego (post-traumatic stress disorder, PTSD), depresji i objawów somatycznych w ciągu roku trwania wojny w Ukrainie, ustalenie związków PTSD i depresji z czynnikami socjodemograficznymi oraz wskazanie czynników nasilających ryzyko utrzymywania się PTSD i depresji rok po agresji Rosji na Ukrainę.