Zespół napięcia przedmiesiączkowego i zaburzenie dysforyczne przedmiesiączkowe – diagnostyka i leczenie
Przedmiesiączkowe zaburzenia dysforyczne (PMDD) stanowią najbardziej nasiloną postać zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS), charakteryzują się występowaniem objawów afektywnych oraz somatycznych w drugiej (lutealnej) fazie cyklu miesięcznego i powodują zaburzenia funkcjonowania społecznego. Kryteria diagnostyczne zawarte w ICD-10 są mniej precyzyjne niż w DSM-IV i zdecydowanie mniej restrykcyjne. W postawieniu diagnozy pomocne są: dokładny wywiad oraz specjalne skale oceniające nasilenie poszczególnych objawów w czasie trwania co najmniej dwóch cykli. Leczenie rozpoczyna się od działań niefarmakologicznych, takich jak zmiana trybu życia i diety. Etiologia i patogeneza tych zaburzeń nie są dokładnie poznane, postuluje się udział czynników hormonalnych oraz zaburzeń transmisji serotoninowej. Najdokładniej przebadaną grupą leków stosowanych w terapii PMS/PMDD są selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), takie jak: fluoksetyna, sertralina, paroksetyna (zalecane w USA przez Food and Drug Administration dla tej jednostki chorobowej). Wykazano również skuteczność wenlafaksyny (SNRI). Stosowanie leków tylko w fazie lutealnej jest równie skuteczne jak codzienne ich przyjmowanie, a zmniejsza ekspozycję na leki, ogólne koszty leczenia oraz objawy niepożądane związane z długotrwałym leczeniem, takie jak dysfunkcje seksualne czy przyrost masy ciała. Dopiero w przypadku nieskuteczności tych leków stosuje się inne środki (np. spironolakton, bromokryptyna, alprazolam, agoniści GnRH, danazol, doustne środki antykoncepcyjne). Duże nadzieje pokłada się w środkach zawierających drospirenon, który oprócz właściwości antyandrogenowych posiada właściwości antymineralokortykoidowe.