LOGO
EN

Spójność, elastyczność, komunikacja i status socjoekonomiczny rodzin a rozwój zdolności poznawczych dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym

Karolina Zalewska-Łunkiewicz1, Natalia Maja Józefacka-Szram2,3, Ludmiła Biskupek1, Łukasz Gryl1, Maria Sikora1, Sandra Suchowska1

Affiliacja i adres do korespondencji
Psychiatr Psychol Klin 2016, 16 (4), p. 246–255
DOI: 10.15557/PiPK.2016.0033
PlumX metrics:
Streszczenie

Cel: Zgodnie z kołowym modelem funkcjonowania rodziny Davida H. Olsona istnieją szczególne wymiary, które tworzą bazę dla dobrej adaptacji i właściwego rozwoju dziecka: elastyczność, spójność, komunikacja i zadowolenie z życia rodzinnego. Prezentowane badania koncentrują się na powiązaniach między tymi wymiarami funkcjonowania rodziny i jej statusem socjoekonomicznym a umiejętnościami szkolnymi (czytanie, pisanie, matematyka) dzieci przedszkolnych i wczesnoszkolnych. Metoda: Badaniem objęto 105 dzieci w wieku 5 i 6 lat z województwa śląskiego oraz 105 rodziców tych dzieci. Rodzice wypełniali Skale Oceny Rodziny – SOR (Margasiński, 2009), które są polską adaptacją narzędzia FACES IV (Olson i Gorall, 2006), i metryczkę określającą poziom socjoekonomiczny rodziny (socioeconomic status, SES). Dzieci poddano badaniu adaptacyjnym Testem Umiejętności na Starcie Szkolnym – TUNSS (Kaczan i Rycielski, 2014). Wyniki: Analiza przeprowadzona z zastosowaniem modelowania strukturalnego wskazała, iż zmienne SOR i SES wpływają na poziom umiejętności szkolnych dzieci przedszkolnych i wczesnoszkolnych; ważnym czynnikiem okazał się przy tym wiek dzieci (różnice w miesiącach). Zaproponowany model tłumaczy 78% zmienności wyników w zakresie umiejętności szkolnych. Wśród czynników SES zmienną najbardziej związaną z umiejętnościami szkolnymi dzieci okazał się poziom edukacji matki. Dzieci z systemów rodzinnych o przewadze komponenty zrównoważenia uzyskiwały lepsze wyniki w zakresie umiejętności na starcie szkolnym niż dzieci z systemów o przewadze komponenty niezrównoważenia.

Słowa kluczowe
SES, rodzina, umiejętności na starcie szkolnym