LOGO
EN

Psychopatologia jadłowstrętu psychicznego: forma obrony przed depresją. Interpretacja według „teorii ludzkich narodzin” Massima Fagiolego – dwa opisy przypadków

Ludovica Costantino

Affiliacja i adres do korespondencji
Psychiatr Psychol Klin 2022, 22 (4), p. 261–271
DOI: 10.15557/PiPK.2022.0033
PlumX metrics:
Streszczenie

Niniejsza praca dotyczy jadłowstrętu psychicznego ze szczególnym uwzględnieniem początku zaburzenia i jego leczenia i odnosi się do dwóch aspektów choroby, które wydają się całkowicie sprzeczne – przedłużonego unikania przyjmowania posiłków i nawracających epizodów objadania się/zachowań przeczyszczających. Z psychopatologicznego punktu widzenia można je uznać za dwa objawy tej samej choroby, której psychopatologicznym rdzeniem jest często depresja. Faza jadłowstrętu charakteryzuje się kontrolą w zakresie przyjmowania pokarmu i relacji międzyludzkich, wynikającą z paraliżu uczuć i sztywności psychicznej, które często zapewniają schizoidalną obronę przed depresją, a niekiedy przed fragmentacją. W fazie bulimicznej następuje przerwanie tej obrony, ujawniające gwałtowne i niekontrolowane afekty depresji. Jedną z możliwych do oceny hipotez byłoby założenie, iż te naprzemienne fazy można przezwyciężyć, jeśli zostaną zinterpretowane jako fałszywe rozwiązanie konfliktu wewnątrzpsychicznego, zgodnie z definicją „teorii ludzkich narodzin” Fagiolego, opartej na psychicznej reakcji obronnej, która może wystąpić u noworodków i którą autor określił jako annulment pulsion. Jeśli w pierwszym roku życia obecne są czynniki patologiczne, annulment pulsion może przyjąć postać patologiczną, a zatem może wyjaśnić występowanie psychozy u pacjentek z jadłowstrętem psychicznym. W pracy przedstawiono dwa przypadki kliniczne młodych kobiet – u jednej z nich stwierdzono jadłowstręt psychiczny typu przeczyszczającego z prowokowaniem wymiotów i współistniejącym nadużywaniem środków psychoaktywnych, a u drugiej postać jadłowstrętu psychicznego z napadami objadania się i/lub przeczyszczaniem oraz współistniejące nadużywanie środków psychoaktywnych i alkoholu. Obie fazy z powodzeniem leczono metodą psychoterapii psychodynamicznej (indywidualnej i grupowej) opartą na interpretacji snów zgodnie z „teorią ludzkich narodzin”, która zakłada, że sen to myśl wyrażana w formie obrazów. Pacjentki były leczone odpowiednio przez 4 i 5 lat. Stan wyjściowy pacjentek i poprawę kliniczną dokładnie odzwierciedlały wyniki uzyskane przed leczeniem i po jego zakończeniu za pomocą trzech wystandaryzowanych narzędzi: Eating Disorder Inventory-3, Symptom Checklist-90-Revised oraz Torontowskiej Skali Aleksytymii (Toronto Alexithymia Scale). W wyniku zastosowanej terapii uzyskano zmniejszenie lub ustąpienie objawów oraz jakościową poprawę aktywności onirycznej. Zachęcające wyniki opisanych pacjentek potwierdzają proponowaną w niniejszej pracy hipotezę interpretacyjną oraz wartość metodyki opartej na „teorii ludzkich narodzin” w leczeniu jadłowstrętu psychicznego. Niezbędne są dalsze badania w tym obszarze.

Słowa kluczowe
jadłowstręt psychiczny, depresja, psychoterapia psychodynamiczna, annulment pulsion, teoria ludzkich narodzin